ΜΕ… ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ…

Το μόνο θετικό που μας απομένει να κάνουμε την σκληρή στιγμή της… εγκατάλειψης-απώλειας μας από κάποιον (ή κάτι), είναι να διατηρήσουμε την Αξιοπρέπεια μας.
Το «Ἀπολείπειν ο Θεός Ἀντώνιον» του Κωνσταντίνου Καβάφη, αναφέρεται στη μεγάλη αξία που έχει η διατήρηση της Αξιοπρέπειας μπροστά στην απώλεια.
Επιτρέψτε μου να γράψω εδώ τους “θείους” αυτούς στίχους:

Σάν ἔξαφνα, ὥρα μεσάνυχτ’ ἀκουσθεί
ἀόρατος θίασος νά περνᾶ
μέ μουσικές ἐξαίσιες, μέ φωνές –
τήν τύχη σου πού ἐνδίδει πιά, τά ἔργα σου
πού ἀπέτυχαν, τά σχέδια τῆς ζωῆς σου
πού βγῆκαν ὅλα πλάνες, μή ἀνωφέλετα θρηνήσεις.
Σάν ἕτοιμος ἀπό καιρό, σά θαρραλέος,
ἀποχαιρέτα την, τήν Ἀλεξάνδρεια πού φεύγει.
ἕνα ὄνειρο, πώς ἀπατήθηκεν ἡ ἀκοή σου∙
Προ πάντων νά μή γελασθεῖς, μήν πεῖς πως ἦταν
μάταιες ἐλπίδες τέτοιες μήν καταδεχθεῖς.
Σάν ἕτοιμος ἀπό καιρό, σά θαρραλέος,
σάν που ταιριάζει σε πού ἀξιώθηκες μιά τέτοια πόλι,
πλησίασε σταθερά πρός τό παράθυρο,
κι ἄκουσε μέ συγκίνησιν, ἀλλ’ ὄχι
με τῶν δειλῶν τά παρακάλια και παράπονα,
ὡς τελευταία ἀπόλαυσι τούς ἤχους,
τά ἐξαίσια ὄργανα τοῦ μυστικοῦ θιάσου,
κι ἀποχαιρέτα την, τήν Ἀλεξάνδρεια πού χάνεις.

 

 

Ο ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΚΗΠΟΣ

Όταν γνώρισα τον Τάκη, φορούσε ένα βαθυπράσινο, κυπαρισσί… πουλόβερ (Χειμώνας του 1970).
Τότε, νόμισα πως… ήταν αυτό που αντανακλούσε στα μάτια του και τα έκανε… πράσινα. Όμως αργότερα, όταν φόρεσε ένα σοκολατί πουλόβερ, πάλι πράσινα ήταν…
Το σκέφτομαι αυτό, κάθε φορά, που μένω να χαζεύω τα καταπράσινα μάτια των γιων μας…
……….
Ο πράσινος κῆπος
—————————-
Ἔχω τρεῖς κόσμους.
Μιὰ θάλασσα, ἕναν οὐρανό
κι ἕναν πράσινο κῆπο: τὰ μάτια σου.
Θὰ μποροῦσα ἂν τοὺς διάβαινα καὶ τοὺς τρεῖς,
νὰ σᾶς ἔλεγα ποῦ φτάνει ὁ καθένας τους.
Ἡ θάλασσα, ξέρω.
Ὁ οὐρανός, ὑποψιάζομαι.
Γιὰ τὸν πράσινο κῆπο μου,
μὴ μὲ ρωτήσετε.

(Νικηφόρος Βρεττάκος)

 

Η ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΗ ΠΕΤΡΑ

Η ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΗ ΠΕΤΡΑ 

Μίλα.
Πὲς κάτι, ὁτιδήποτε.
Μόνο μὴ στέκεις σὰν ἀτσάλινη ἀπουσία.
Διάλεξε ἔστω κάποια λέξη,
ποὺ νὰ σὲ δένει πιὸ σφιχτὰ
μὲ τὴν ἀοριστία.
Πές:
«ἄδικα»,
«δέντρο»,
«γυμνό».
Πές:
«θὰ δοῦμε»,
«ἀστάθμητο»,
«βάρος».
Ὑπάρχουν τόσες λέξεις ποὺ ὀνειρεύονται
μιὰ σύντομη, ἄδετη, ζωὴ μὲ τὴ φωνή σου.

Μίλα.
Ἔχουμε τόση θάλασσα μπροστά μας.
Ἐκεῖ ποὺ τελειώνουμε ἐμεῖς
ἀρχίζει ἡ θάλασσα.
Πὲς κάτι.
Πὲς «κῦμα», ποὺ δὲν στέκεται.
Πὲς «βάρκα», ποὺ βουλιάζει
ἂν τὴν παραφορτώσεις μὲ προθέσεις.

Πὲς «στιγμή»,
ποὺ φωνάζει βοήθεια ὅτι πνίγεται,
μὴν τὴ σῴζεις,
πὲς
«δὲν ἄκουσα».

Μίλα.
Οἱ λέξεις ἔχουν ἔχθρες μεταξύ τους,
ἔχουν τοὺς ἀνταγωνισμούς:
ἂν κάποια ἀπ᾿ αὐτὲς σὲ αἰχμαλωτίσει,
σ᾿ ἐλευθερώνει ἄλλη.
Τράβα μία λέξη ἀπ᾿ τὴ νύχτα
στὴν τύχη.
Ὁλόκληρη νύχτα στὴν τύχη.
Μὴ λὲς «ὁλόκληρη»,
πὲς «ἐλάχιστη»,
ποὺ σ᾿ ἀφήνει νὰ φύγεις.
Ἐλάχιστη
αἴσθηση,
λύπη
ὁλόκληρη
δική μου.
Ὁλόκληρη νύχτα.

Μίλα.
Πὲς «ἀστέρι», ποὺ σβήνει.
Δὲν λιγοστεύει ἡ σιωπὴ μὲ μιὰ λέξη.
Πὲς «πέτρα»,
ποὺ εἶναι ἄσπαστη λέξη.
Ἔτσι, ἴσα ἴσα,
νὰ βάλω ἕναν τίτλο
σ᾿ αὐτὴ τὴ βόλτα τὴν παραθαλάσσια.

(Κική Δημουλά)

===================================


Σήμερα, πήγα μια σύντομη βόλτα στην θάλασσα…
Πάντα, όταν ξεκινούσα για μια βόλτα στην θάλασσα, λίγο πριν κλείσω πίσω μου την πόρτα, μου έλεγες:
-Να… προσέχεις…
Σήμερα, παρ’ όλο που φεύγοντας, κοντοστάθηκα στην πόρτα και σου φώναξα:
-Φεύγω Τάκη… πηγαίνω μια βόλτα στην θάλασσα…
… δεν είπες κουβέντα…
Μήπως, έπαψες πια να μ’αγαπάς;
Μήπως, έπαψες να νοιάζεσαι για μένα;

 

ΟΤΑΝ ΣΤΕΚΟΜΑΙ ΣΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ…

 

ΚΟΝΙΑΚ ΜΗΔΕΝ ΑΣΤΕΡΩΝ

Χαμένα πᾶνε ἐντελῶς τὰ λόγια τῶν δακρύων.
Ὅταν μιλάει ἡ ἀταξία ἡ τάξη σωπαίνει
-ἔχει μεγάλη πεῖρα ὁ χαμός.
Τώρα πρέπει νὰ σταθοῦμε στὸ πλευρὸ
τοῦ ἀνώφελου.
Σιγὰ σιγὰ νὰ ξαναβρεῖ τὸ λέγειν της ἡ μνήμη
νὰ δίνει ὡραῖες συμβουλὲς μακροζωϊας
σὲ ὅ,τι ἔχει πεθάνει.

Ἂς σταθοῦμε στὸ πλευρὸ ἐτούτης τῆς μικρῆς
Φωτογραφίας
ποὺ εἶναι ἀκόμα στὸν ἀνθὸ τοῦ μέλλοντός της:
νέοι ἀνώφελα λιγάκι ἀγκαλιασμένοι
ἐνώπιον ἀνωνύμως εὐθυμούσης παραλίας.
Ναύπλιο Εὔβοια Σκόπελος;
Θὰ πεῖς
καὶ ποὺ δὲν ἦταν τότε θάλασσα.
========================

Κική Δημουλά
(ἀπὸ τὰ Ποιήματα, Ἴκαρος 1998)

……….

Δεν ξέρω, τι ακριβώς εννοούσε η Κ. Δημουλά μ’ αυτό το υπέροχο ποίημα της, που (μου) μοιάζει να τό’ γραψε για μένα και μάλιστα τώρα… αυτές τις πρόσφατες πικρές ημέρες… αλλά ξέρω πως… με τον Τάκη, πίναμε σαν φοιτητές, κονιάκ (όταν το επέτρεπε το χαρτζηλίκι μας… 5 αστέρων με σοκολατάκι, γιατί ήμασταν και εκλεκτικοί), πως… η φωτογραφία, είναι μικρή και είναι ακόμα στον ανθό του μέλλοντός της, πως… είμαστε νέοι, λιγάκι αγκαλιασμένοι, πως… είμαστε στην Αθήνα και εντάξει… βρισκόμαστε στο Χαλάνδρι, που δεν έχει θάλασσα, αλλά… «και πού δεν ήταν τότε θάλασσα;»…

Ξέρω ακόμα πως «έχει μεγάλη πείρα ο χαμός»… πως σιγὰ σιγὰ θα ξαναβρεί το λέγειν της ἡ μνήμη…
Και ξέρω, πως… όταν στέκομαι στο πλευρό αυτής της μικρής φωτογραφίας,… νιώθω καλύτερα.
——————————

Και κάτι ακόμα, που ίσως ακουστεί… δραματικό, αλλά πιστέψτε με, δεν είναι… Είναι απλό σαν όλες τις απλές μου σκέψεις:

Γράφοντας αυτή την ανάρτηση και απαντώντας σε κάποιο σχόλιο αγαπημένου e-φίλου από το facebook… έγινε ένα μικρό θαύμα. Κατάφερα, ό,τι δεν κατάφεραν εδώ και 25 ημέρες μια πλειάδα γιατρών και μια στοίβα κουτιά από φάρμακα…
Κατάφερα να κλάψω…
Και γι αυτό, και τον ευχαριστώ και του το αφιερώνω…

—————————————
Τελικά… «εμείς οι άνθρωποι είμαστε τα μόνα πλάσματα επί της γης  που κλαίμε».

 

ΤΡΙΣΑΓΙΑ…

Συγχωρείστε μου όλη αυτή την «μαυρίλα», αλλά εδώ, θα γράφω (πια), κάθε τι που με ενοχλεί και κάθε τι που με γλυκαίνει:

Η ΓΛYKΥΤΑΤΗ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΣ

Τρισάγια κάθε τόσο
γιὰ νὰ δοθεῖ ἡ ὑπηκοότητα νεκροῦ
στὸν κεκοιμημένον δοῦλόν σου.

Ὕψιστε, τί ἐννοεῖς
ἄλλο νεκρὸς καὶ ἄλλο δοῦλος.
Κι ἀπὸ πότε ἐπιτρέπεται
νὰ κοιμοῦνται ἔτσι βαθιὰ
ἀτιμώρητοι οἱ δοῦλοι.

Τὸν κεκοιμημένον δοῦλόν σου.
Θέ μου, ἂν ἀπελευθερώνει ὁ θάνατος
ὅπως μᾶς τὸ ὑπόσχεται παρήγορη
ἡ γλυκύτατη ἀβεβαιότης, ἐσὺ
γιατί τὸν θὲς ντὲ καὶ καλὰ δουλέμπορο;

Τὸν κεκοιμημένον.
Περὶ ὕπνου πρόκειται, Κύριε;
Μὰ τοῦ κολλάει ὕπνος τοῦ νεκροῦ
ἔτσι εὔκολα νυστάζει ἡ ἀπώλεια τῆς ζωῆς;
Ἐδῶ ἐμεῖς, δοῦλοι τοῦ ἀπάνω κόσμου ἀκόμα
κι ὅμως ποιὸς κλείνει μάτι
ἂν δὲν τὸν νανουρίσει ὅπως ξέρει
μόνο ἡ γιαγιά του ἡ ἀβεβαιότης
μὲ τὴ γλυκεῖα της ρόδινη ἀφύπνιση.

Κύριε, μήπως ὅταν ἐνέκρινες
αὐτοὺς τοὺς ἀνελέητους ἀνταγωνιστικοὺς ψαλμοὺς
ἤσουν ἀκόμη ἄνθρωπος;

(Κικὴ Δημουλᾶ – Ποιήματα)

 

“Πάντ’ ανοιχτά , πάντ’ άγρυπνα , τα μάτια της ψυχής μου”

Στο Λύκειο (πρακτικό τμήμα … με ελάχιστες δηλαδή … «φιλολογικές» ώρες) , από το 1964 , γράφαμε Έκθεση , σε γλώσσα “ελεύθερη” και όλοι φυσικά προτιμούσαμε την Δημοτική .

Αρχές του 1967 , μπαίνει μέσα μια μέρα ο Φιλολογος μας και Λυκειάρχης ,(ώρα Έκθεσης) και μας γράφει στον πίνακα :
Θέμα : “Πάντ’ ανοιχτά , πάντ’ άγρυπνα , τα μάτια της ψυχής μου” .
Γλώσσα : Απλή καθαρεύουσα
Πανικός στην τάξη … διαμαρτυρίες και φασαρία για την αλλαγή της γλώσσας ….
Και τότε μας είπε το περίφημο : “Εξασκηθείτε στην καθαρεύουσα … Δεν ξέρετε , τί σας ξημερώνει αύριο”
Λίγους μήνες αργότερα τον Απρίλιο του ’67, η … «Εθνοσωτήριος» καθιέρωσε σαν επίσημη γλώσσα στην Έκθεση την … απλή καθαρεύουσα … Η τάξη μας είχε μεγάλη επιτυχία στις εισαγωγικές στην Ανώτερη εκπαίδευση εκείνη την χρονιά … και το χρωστούσαμε (και εν μέρει) στην … παραξενιά του Φιλολόγου μας … Νά είναι καλά .
—————————————
Στο τέλος του φετεινού Μάρτη , έχουμε στην Ξάνθη … High school reunion …

46 χρόνια από την αποφοίτηση μας … Η αρχική σκέψη , ήταν να γίνει το 2017 , δηλαδή στα 50 χρόνια από την αποφοίτηση , αλλά … ανακαλύψαμε πως ήδη «έφυγαν» αρκετοί , και σαν κάτι να μας φόβισε … μήπως και μείνουμε λίγοι μέχρι το 2017 και … δεν περάσουμε και πολύ καλά στο reunion …

.

 

«Déjeuner du matin»… του Jacques Prévert

«Θα σου σκανάρω κάποια στιγμή ένα ποίημα που λατρεύω χρόνια τώρα, το Déjeuner du matin, του Jacques Prévert, πάνω στο οποίο έχω χύσει μαύρο δάκρυ. Πώς είμαι σίγουρη ότι το ξέρεις καλά ;…»

… μου είπε (έγραψε) κάποτε μια καλή διαδικτυακή φίλη

.

Έβαλε καφέ στο φλυτζάνι
Έβαλε γάλα στο φλυτζάνι του καφέ
Έβαλε ζάχαρη στον καφέ με το γάλα
Με το κουταλάκι ανακάτεψε
Ήπιε τον καφέ με το γάλα
Κι ακούμπησε το φλιτζάνι χωρίς να μου μιλήσει
Άναψε ένα τσιγάρο
Έκανε δαχτυλίδια με τον καπνό
Έρριξε τη στάχτη στο τασάκι
Χωρίς να με κοιτάξει .
Σηκώθηκε
Φόρεσε το καπέλο στο κεφάλι του
Φόρεσε το αδιάβροχό του
Κ’έφυγε χωρίς μια κουβέντα
Χωρίς να με κοιτάξει
Κ’εγώ πήρα το κεφάλι μου μες στα χέρια
Κι έκλαψα ….
————————————-
Eίσαι σίγουρη , γιατί με γνωρίζεις (από ένστικτο) και ξέρεις καλά , πως … κλαίμε με τα ίδια πράγματα …

… της απάντησα … χωρίς να υπερβάλλω διόλου .
…………………………………

.
Λοιπόν , θα σας εξομολογηθώ κάτι (και σας παρακαλώ , μη με πάρετε για “ψώνιο”) :

Δεν με έχει … εγκαταλείψει κανείς , ποτέ …. Μα ΠΟΤΕ … Κι όμως , μ’ αυτούς τους στίχους , πάντα κλαίω ….
————————————
Θα … εξομολογηθώ και κάτι ακόμα : Δεν ξέρω λέξη Γαλλικά …. Το ποίημα το ξέρω από … μετάφραση .