Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΝΤΙΒΑΡΙΟΥΣ

Λίγα μυστήρια , έχουν αντέξει στην επέλαση της σύγχρονης επιστήμης τόσο πεισματικά , όσο το μυστικό του Αντόνιο Στραντιβάρι , του φημισμένου κατασκευαστή βιολιών του 17ου αιώνα . Για περισσότερα από 200 χρόνια , οι τεχνίτες , προσπαθούν να αναδημιουργήσουν τον ασύγκριτο ήχο αυτού του μουσικού οργάνου . Κανείς όμως δεν τα κατάφερε πραγματικά . Το αποτέλεσμα είναι , ένα Στραντιβάριους , σήμερα να κοστίζει μυθικά ποσά . Τελευταία τιμή που αναφέρεται για ένα τέτοιο βιολί , είναι … πάνω από 3.500.000 δολλάρια που προσφέρθηκε σε δημοπρασία στον οίκο «Christie» .

Από κατασκευαστική άποψη ένα βιολί , δεν είναι παρά ένα απλό ξύλινο κουτί , με το επάνω μέρος του από ερυθροελάτη και το κάτω από σφεντάμι (συνήθως) , που περικλείει κάποιον όγκο αέρα . Έχει χορδές μεταλλικές ή από έντερο προβάτου , τυλιγμένες με σύρμα από ασήμι ή αλουμίνιο και τεντωμένες στο μπροστινό μέρος του οργάνου …. Αυτό όμως , μοιάζει σαν να λέμε ότι η … Τζιοκόντα (Μόνα Λίζα), είναι απλώς διάφορες μπογιές πασαλειμμένες , πάνω σε ξύλο λεύκας .

Ο χαρακτηριστικός ήχος ενός βιολιού , μπορεί ακόμα να εξαρτάται , από χιλιάδες μεταβλητές στη φύση του ξύλου , στο σχήμα του οργάνου και στο είδος του στόκου και του βερνικιού με τα οποία έχει «δουλευτεί» .

Τα εργαλεία και τα χνάρια του Στραντιβάρι , βρίσκονται σε κάποιο μουσείο της Κρεμόνας , εκεί δηλαδή που έζησε και εργάστηκε , η τεχνική όμως μέθοδος της παραγωγής του , παραμένει αίνιγμα . Κανείς δεν γνωρίζει , πώς επεξεργαζόταν το ξύλο , ή τί είδος βερνίκι χρησιμοποιούσε . Εικάζεται πως χρησιμοποιούσε βερνίκια με διαλύτες σε υδατική βάση , δηλαδή βερνίκια πλούσια σε οξυγόνο , ή ένα μίγμα βερνικιού όπως η χιτίνη που παράγεται από φτερά εντόμων , ανακατεμένη με λινέλαιο . Ακόμη , πιστεύουν πως το ξύλο που μεταχειριζόταν ο Στραντιβάρι περιείχε πυρίτιο ή ότι μπορεί να επεξεργαζόταν σκόπιμα το ξύλο με χημικά της εποχής .

Σήμερα , με την βοήθεια ολογραφικών τεχνικών μεθόδων , έχουν καταρτιστεί λεπτομερή διαγράμματα δονήσεων των διάσημων αυτών βιολιών και γίνονται επίσης έρευνες πάνω σε μαθηματικές μεθόδους σχεδίασης με την χρήση υπολογιστών και εξελιγμένων αναλυτών .

Στο τέλος , όπως πιστεύουν πολλοί ειδικοί , η έρευνα αυτή , θα μπορούσε να αποδείξει ότι το μυστικό του Στραντιβάρι , δεν είναι τόσο θέμα τεχνολογίας , όσο αυτού , που οι επιστήμονες αποκαλούν «Ψυχοακουστική» … Εκείνο που ο βιολονίστας ακούει και νοιώθει , όταν παίζει , είναι τόσο υποκειμενικό όσο και το … πώς αντιλαμβάνεται και εκτιμά το … άρωμα ενός ρόδου . Οι βιολονίστες , αναφέρουν , πως χρειάζεται να «ντρεσσάρουν» , ακόμα και ένα εξαίρετο βιολί – παίζοντάς το , ώσπου ο ήχος του να ακούγεται καλά στο δικό τους αυτί . Ίσως η παραγματικότητα να είναι πως … μάλλον αυτοί οι ίδιοι είναι που «ντρεσσάρονται» από το βιολί τους …

Ποιός ξέρει ;…

Για την ώρα , μένουμε να αναρωτιόμαστε , πού τάχα να οφείλεται η μαγεία της μουσικής ενός Στραντιβάριους …και η απάντηση ακόμα , αργεί .